image

Emilia Plater

Emilia Broel-Plater herbu Plater (ur. 13 listopada 1806 w Wilnie, zm. 23 grudnia 1831 w Justianowie) – polska hrabianka, kapitan Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego, córka hrabiego Franciszka Ksawerego i Anny von der Mohl. Bohaterka narodowa Polski, Białorusi i Litwy.

29 listopada 1830 w Warszawie wybuchło powstanie listopadowe. W grudniu wieść o tym dotarła z Warszawy do Wilna i zapaliła do boju Litwę i Żmudź. Emilia była jedną z pierwszych inicjatorek samodzielnego powstania na Litwie. Jako kobieta nie została jednak dopuszczona do narad komitetu kierującego w Wilnie. Podjęła sama plan zdobycia Dyneburga. W toku przygotowań porozumiała się ze swoimi dwoma krewnymi z miejscowej szkoły podchorążych, którzy przyrzekli, że elewowie chwycą za broń i uderzą na załogę fortecy, gdy powstańcy zbliżą się do Dyneburga.

25 marca 1831 roku Juliusz Grużewski rozpoczął działania partyzanckie, wyparł Rosjan z miejscowości Rosienie, dając tym samym hasło do powstania na Litwie. Emilia natychmiast przystąpiła do działania, obcięła swoje długie włosy, kazała sobie i swej towarzyszce Marii Prószyńskiej (obie przyjaźniły się od dawna) uszyć stroje męskie. Uzbrojona w pistolety i sztylet wyruszyła walczyć w powstaniu.

Emilia Plater widnieje na 4 banknotach.
20 zł ( )
banknot 20zl 1931 - 20 zł
Data: 20 czerwca 1931
Nr kat.: 72 / 93 / 033
20 zł ( )
banknot 20zl 1936 - 20 zł
Data: 11 listopada 1936
Nr kat.: 76 / 94 / 034
20 zł ( )
banknot 20zl 1940 - 20 zł
Data: 1 marca 1940
Nr kat.: 95 / 150 / 182
50 zł ( )
banknot 50zl 1940 - 50 zł
Data: 1 marca 1940
Nr kat.: 96 / 151 / 183